Te haka a ngā Pirihimana

Translate into English

Māori Police recruits perform the haka.

Ko te tīmatanga o te whakapapa o tēnei mea te haka, i takea mai i te tama i a Tāne-rore, te tama a Tama-nui-te-rā rāua ko tana wahine a Hine-raumati. Ko tēnei atua a Tane-rore, koia te oinga o te hau i ngā rā wera o te raumati, ko te wiringa o ngā ringa o te kaihaka hei tohu. I ngā rangi raumati wera ka kitea te kanikani o te aho, o te awatea, ā, e kīa ana ko Tāne-rore tēnei, e haka ana mō tana whaea.

Ahakoa ka kīa te haka he mahi takatū a te toa taua kia mātātoa ai te tū, he mea nui hoki te haka a te hanga wahine, ā, tērā anō ngā momo haka rerekē o tēnā iwi, o tēnā iwi, hei ngā rā me ngā āhuatanga nunui o te iwi, puta ai. Ka haere hoki ngā haka hei whakanui i ngā manuhiri tūārangi, i ngā mahi nunui kua oti, me ngā āhuatanga pēnei i ngā tangihanga me ngā karakia hono i tētahi tokorua. He maha ngā haka e kitea ai, e rangona ai te tukinga o ngā tai o te wā ki te tangata, ki te iwi whānui, otirā ki te ao Māori. Ko te haka pea te mātāmua o ngā āhuatanga Māori, arā, he mahi tēnei kanikani matatini e kitea ai te wana, te uekaha, me te tuakiri o te iwi. Ka piki, ka heke hoki te mana o te iwi i runga anō i tōna kaha ki te whakaputa i āna haka (Hamana Mahuika).

E noho tonu ana te haka hei wāhi taketake o ngā kaupapa Kapa Haka, ā, ka puta ki te ao ia rua tau i te ahurei kapa haka ā-motu o Te Matatini. Ka pau te hia rau hāora i te tito, i te whakaako, i te whakaharatau, me te whakariterite i ngā kaihaka whā tekau, kia pai ai te tū ki te haka, ki te whakaoho, ki te whakangahau i ngā kaiwhakawā me te hunga mātaki, i roto i tētahi whakakitenga 30 meneti te roa.

Ngā Haka a ngā Pirihimana

I titoa te haka a ngā Pirihimana o Aotearoa e Rahui Papa, o Tainui, nā runga i te tono a Ngā Ratonga Māori, Moana-nui-a-Kiwa a te Rōpū Pirihimana, hei wāhi nō te kaupapa kimi pia Māori i te motu hei pirihimana, o te 2008 e mōhiotia nei ko Te Haerenga (The Journey). I puta tuatahi te haka i a Kāhui 256 (Wing 256), i tō rātou tohinga i te kāreti whakangungu e mōhiotia nei te Royal New Zealand Police Training College i te tau 2009. E toitū tonu ana te mana o te haka hei mea hira i te whakanuinga o ēnei pirihimana hou. Ka ākona i roto i ngā mahi whakangungu, ā, mā te haka ka puta tētahi whakaputanga nui nō te ngākau harikoa i te mutunga o te tohinga tauira. Hei wāhi o ngā Pirihimana, hei hinonga, ka whakamahia hoki i ngā wā o te wānanga take, hei whakamana kaimahi, hei haka whakanui i te tangata mate i tōna tangihanga, me te Rā Whakamaumahara hoki o te Rōpū Pirihimana.

Ko te urupounamu

Māori English

Ko te urupounamu

The question asked

Ko te uru pounamu

The question asked

ka ora te haapori i te aha (ra)

How might our communities remain safe

I te kotahitanga o te iwi me te ture                       

With harmony and unity between the community and  police

ki te kootahi te kaakaho

Neither can do the task alone

ka whati i te hau puukeri

For if there is only one reed

ki te kapuia

It would break in the wind

(e) whai hua ko te motu whaanui e

If there are many reeds we will all benefit

paatuki tahi manawa

Let our hearts beat as one

huihui nga mahara

and our thoughts be united

kia uu nga kaupapa

Let our cause be collective

(aue!) ko te ora o nga iwi e

In our pursuit for common well being

Kiss, ana ana ana hi

It is agreed, supported and all encompassing

Kiss, ana ana ana hi

It is agreed, supported and all encompassing